Her birimiz yaşamında birkaç defa da olsa gerçekleştirdiği bir eylemden dolayı kendini takıntılı hissetmiştir. Örneğin her gün aynı bardaktan su içmek, aynı çatal bıçakla yemek yemekten vazgeçememek gibi. Fakat bu tür takıntıların hastalık boyutundan farkları bulunmaktadır. Bu takıntıların hastalık boyutlarını ve takıntı hastalığının türlerini hep beraber öğrenelim.
Bahsettiğimiz takıntıların hastalık boyutuna ulaşmış haline obsesif kompülsif bozukluk (OKB) demekteyiz. Ruhsal hastalıklar içerisinde yer almaktadır. Obsesyon, kişinin engelleyemediği takıntılı düşüncelerdir. Kişi, kendine mantıksız gelen dürtülerini engelleyememesinden dolayı sıkıntıya girer. Kompülsiyon ise bu sıkıntılı düşünce ve dürtülerin engellenemeyerek, rahatlama adına eyleme dönüştürülmesidir.
Takıntılarımızın hastalık boyutunda kabul edilmesinin sebebi bu takıntıların hayatı büyük oranda etkiliyor olmasından kaynaklıdır. Her insanın alışkanlık ve takıntıları vardır ancak insan hayatındaki diğer işlerini bu takıntılı düşünceler nedeniyle yürütemiyorsa, aralıksız olarak bu takıntılarla sürükleniyorsa ve takıntılı düşüncelerinden sıkıntı duyuyorsa buna obsesif kompülsif bozukluk diyebiliriz. Her birimizin birtakım günlük olayları aynı şekilde olabilir. Her gün evimizi toplarız, banyo yaparız veya kapımızı kilitleriz. Bu düşünceler hastalık diye genellenemez. Örneğin kapıyı kilitledikten sonra tekrar tekrar kontrol etmek hastalık boyutunda düşünülebilir.
Obsesif kompülsif bozukluk( OKB ) belirtileri nelerdir?
- Mikrop bulaşma obsesyonu ve sürekli temizlik yapma kompülsiyonu
- Şüphe duyma obsesyonu ve kontrol etme kompülsiyonu
- Din içerikli obsesyonlar
- Cinsellikle alakalı obsesyonlar
- Simetri obsesyonları
- Biriktirme kompülsiyonları
- Yapıp-bozma kompülsiyonları
- Uğurlu eşya, renk gibi batıl düşünce kompülsiyonları
Bu OKB belirtileri hastalığın en sık görülenleridir. Ama temizlik yapma kompülsiyonu çoğu hastada görülen belirtidir. Şüphe duyulan bir durumu tekrar tekrar kontrol etme, dini inançların yerine getirilip getirilmediğinden şüphe duyma,sürekli cinsellik yaşama arzusu, eşyaların yerlerinin düzen içerinde olması isteği, ilerde gerekli olabileceği düşünülen eşyaları biriktirme, emin olunmayan eylemlerin tekrardan yapılması( musluğun açık kalmış olma ihtimaline karşı açıp tekrar kapatmak, yani yapıp-bozma), uğur getirilen eşyaların varlığı gibi örnekler oldukça fazla görülmektedir. Tabi bu örneklerin hastalık boyutuna gelmiş olması durumdan bahsettiğimizi unutmayalım.
OKB nedenleri nelerdir?
OKB nedenleri ailede bu hastalığın varlığı olanlarda, genel olarak titiz, kuralcı, ayrıntıcı ve mükemmelliyetçilerde, çocukluğunda travma yaşamış olan( örn: cinsel istismar) bireylerde ve beyin işlevlerinde sorun olanlarda meydana gelme olasılığı daha yüksektir.
Obsesif Kompülsif Bozukluk(OKB) tedavisi
OKB tedavisi ilaçlar ile başarılı sonuç vermekte,insan saplantılı olduğu ve yaşamını sürdürmekte zorlandığı takıntılarından hayatını etkilenmeyecek derecede kurtulabilmektedir. Bunun yanında bilişsel terapiler, ilaç tedavisinden önce takıntıların üzerine gitmek ve gerçekleştirme isteği öncesi bu davranışların önüne geçmek amacıyla uygulanmaktadır.
