Kişinin yaşam biçimi haline gelmiş olan şeylerin kendince sakıncalı bulmadığı fakat toplumda geçerli ölçülerden sapan, topluma aykırı bulunan davranış ve düşüncelerdir. Ruhsal hastalıklar içinde en uğraştırıcı olan hastalık grubudur. Sosyal ve tıbbi sorunlara yol açar. Psikiyatrik hastalıkların temelini hazırlar. Diğer mevcut hastalıkların varlığında hastanın iyileşme süresini yavaşlatır.
Kişilik Bozukluğu Olanların Ortak Özellikleri
- Benliğe yerleşen davranışları aynen devam ettirerek, esneklik göstermeden sürdürülmesi
- Düşüncelerin , dürtülerin, duyguların toplumun gerçekliğinden sapması
- Çocukluktan ya da ergenlikten beri süregelmesi
- İlişkilerde sıkıntılara yol açması
- Kişinin benliğine uygun hareket etmesi fakat benliğinin dışında olduğunu sezse bile bunu değiştirememesi
- Kendini çevreye değil çevreyi kendisine uydurmaya çalışması
- Bu hastalık ruhsal bozukluk veya madde kullanımı sonucu olarak ilişkilendirilemez.
- Tekrarlayan yaşantılar sonucu ortaya çıkan kurallar kişilik özelliklerini etkilemektedir.
- Kadın ve erkekte eşit oranda görülür.
- İlk bulgusunu geç ergenlik ya da erken erişkinlikte gösterir.
Kişilik Bozukluklarının Sınıflandırılması
Garip ve sıradışı davranışlarla karakterize 3 hastalık mevcuttur; paranoid, şizoid ve şizotipal.
Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedir?
Bu bozukluğun temel belirleyicisi bireyin ‘ güvensizlik duygusu ‘ içerisinde olmasıdır. Bu bireyler yeni tanıştıkları insanlara güvenmez, kuşku duyarlar. Herkesin yalan söylediğini düşünürler. İnsanların kendisine karşı kötü konuştuklarını düşünür, sürekli niyetlerini sorgular. Yaşamını en yakınından bile gizler. Zaten gerçek dostluk kazanmaktan uzaktadır. Soğukturlar ve uzaktan bakarlar. Şaka ve eleştiri kaldıramazlar.
Kendilerini hep haklı ve üstün görürler. Hakaret ve zararları asla unutmazlar. Mantık tartışmalarına girerler ve kendinin en doğrusunu bildiklerini savunurlar. Özür dilemeyi bilmezler.
Paranoid Kişilik Bozukluğunu Nasıl Tanırız ?
- Başkalarından şüphe duyarlar .
- Başkalarına güvenmekte tereddüt ederler .
- Sırlarını paylaşmaktan korkarlar .
- Arkalarından iş çevrileceğini düşünürler .
- Söylenenleri aşalayıcı ve tehditkar bulurlar .
- Başkaları tarafından saldırıya uğrayacaklarını algıladıklarında sinirlenirler .
- Eş, dost , sevgilinin sadakatinden kuşku duyarlar
Güvensiz Çevrede Hisseden Kişiye Karşı Yapılması Gerekenler
Birey ile konuşurken sakin davranmak gerekir. Güvenini sarsmamak önemlidir. Bu yüzden yerine getirilmeyecek sözler verilmemelidir. Basit, açık, anlaşılır ifadeler kullanılmalıdır.
